مكان نمازگزار شرايط
مكان نمازگزار داراى شرايطى است . برخى از آنها عبارتند از: شرط اول : آنكه مُباح (و غير غَصبى ) باشد(1) (پس از: م 877. شرط دوم : مكان نمازگزار اگر نجس است نبايد به طورى تر باشد كه رطوبت آن به بدن يا لباس او برسد, مگر(2) نجاستى باشد كه در نماز مَعفُوّ (= بخشوده شده ) است (3) , ولى جايى كه پيشانى را بر آن مى گذارد اگر نجس باشد در صورتى كه خشك هم باشد نماز باطل است ...(4) (م 900. مكان نمازگزار احكام و شرايط ديگرى نيز دارد. براى دانستن آنها به رسالهء توضيح المسائل مرجع تقليد خود مراجعه كنيد. يادآورى
كسى (5) كه در مسجد نشسته اگر ديگرى جاى او را غصب كند و در آنجا نماز بخواند, بنابر احتياط واجب (6) بايد دوباره نمازش را در محل ديگرى بخواند(7) (م 880.(8) ... روى چيزى كه ايستادن و نشستن روى آن حرام است , مانند فرش يا روزنامه اى كه اسم خدا و آيات قرآن بر آن نوشته شده نبايد نماز بخواند, ولى اگر خواند نمازش صحيح است (9) اما مرتكب حرام شده است (10) (م 896. در نماز(11) , زن (و دختر) بايد عقبتر از مرد (و پسر) بايستد(12) , و بهتر است (13) جاى سجدهء زن از جاى ايستادن مرد كمى عقبتر باشد. بنابراين اگر زن جلوتر يا مساوى مرد بايستد نماز باطل است , و در اين حكم , مَحرَم و غيرمحرم , زن و شوهر تفاوتى ندارند, نماز واجب يا مستحب فرق ندارد. (م 901. اگر زن در كنار مرد يا(14) جلوتر بايستد و با هم وارد نماز شوند نماز هر دو باطل است (15), اما اگر يكى قبلاً وارد نماز شده باشد نماز او(16) صحيح و نماز دومى باطل است (م 902. اگر ميان مرد و زن ديوار يا پرده يا چيز ديگرى باشد كه يكديگر را ببينند(17) , يا بين آنها ده ذِراع كه تقريباً پنج متر است فاصله باشد, نمازشان صحيح است (م 903. بودن (18) مرد با زن نامحرم در جاى خلوت كه ديگرى نمى تواند به آنجا وارد شود(19), حرام است (20) خو نمازشان صحيح نيست , ولى اگر يكى از آنها مشغول نماز باشد و ديگرى كه با او نامحرم است وارد شود, نماز او!اشكال ندارد(21) (م 1ـ زنجانى (پيش از: م 875 و مكارم (م 792: بنابر احتياط واجب .
2ـ بهجت : مگر اينكه طورى تر باشد كه اگر نجاست به بدن يا لباس سرايت كرد, نماز را باطل نكند (م 740 زنجانى : برسد و آن را به نَحْوى نجس كند كه نتواند در آن نماز بخواند... (پس از: م 894.
3ـ بهجت (م 740 و تبريزى (پس از: م 895 و زنجانى (پس از: م 894: عبارت (مگر نجاستى باشد كه درنماز معفو است ) در رسالهء آنان ديده نشد.
4ـ مكارم : اين مسأله در رسالهء ايشان ديده نشد.
5ـ زنجانى : كسى كه در مكانى نشسته , مسجد باشد يا نباشد... (م 877.
6ـ تبريزى (م 877 و زنجانى (م 877: قيد (بنابر احتياط واجب ) را ندارند و فرموده اند: نمازش باطل است .
7ـ تبريزى : مگر آنكه شخص اولى از آنجا اِعراض (و دورى ) كند (و روى از آنجا برگرداند) (م 877.
8ـ بهجت : اين مسأله در رسالهء ايشان ديده نشد.
9ـ تبريزى : بنابر احتياط صحيح نيست (م 893 مكارم : احتياط واجب اِعاده (و دوباره خواندن نماز)است (م 808.
10ـ بهجت : اين مسأله در رسالهء ايشان ديده نشد زنجانى : بنابر احتياط واجب ... نماز نخواند (پيش از:م 893.
11ـ بهجت : نماز خواندن زن جلوتر از مرد يا مساوى و همدوش با مرد مكروه است بنابر اَظهَر (م 741 زنجانى : طبق فتوا و نظر ايشان اگر زن و مرد در كنار هم نماز بخوانند يا زن جلوتر از مرد نماز بخواند, نمازشان باطل نيست و صحيح است (با استفاده از: م 895.
12ـ تبريزى : بايد بين مرد و زن در حال نماز اَقَلاًّ مقدار يك وَجَب فاصله باشد, و فرقى نمى كند زن جلوتربايستد يا مرد و يا مساوى هم بايستند, ولى رعايت فاصله در شهر مكه لازم نيست (پيش از: م 896.
13ـ مكارم : و (بايد) جاى سجدهء او (= زن ) از جاى سجدهء مرد كمى عقبتر باشد و الاّ نماز باطل است ... ولى اگر ميان مرد و زن ديوار يا پرده و مانند آن باشد, يا به اندازهء ده ذراع (تقريباً 5متر) فاصله باشد اشكال ندارد(م 811.
14ـ تبريزى : يا كمتر از يك وجب جلوتر بايستد (م 896.
15ـ بهجت : با توجه به نظر ايشان مبنى بر كراهت چنين نمازى كه در بالا گفته شد, نماز هر دو صحيح است زنجانى : طبق فتوا و نظر ايشان نمازشان باطل نيست و صحيح است (با استفاده از: م 896.
16ـ تبريزى : بنابر اظهر صحيح است (م 896.
17ـ تبريزى : نماز هر دو صحيح است , اگرچه بين آنها يك وجب هم فاصله نباشد (م 897 زنجانى :... يا);اًاًّّمكان يكى از آنان به قدرى بلند باشد كه نگويند زن جلوتر از مرد يا برابر او ايستاده است , نماز هر دو بى اشكال صحيح است (م 897.
18ـ زنجانى : بودن مرد و زن نامحرم در جايى كه كسى در آنجا نيست و كسى هم نمى تواند وارد شود, درصورتى كه احتمال وقوع در معصيت (و گناه ) را بدهند, حرام و بنابر احتياط واجب نماز در آنجا باطل است , بلكه در صورتى كه احتمال وقوع در معصيت را هم ندهند, بنابر احتياط حرام و نمازشان باطل است , و اگر مشغول نمازباشد و كسى كه با او نامحرم است وارد شود نيز همين حكم جارى است (م 898.
19ـ تبريزى : يا وارد شونده مانع از ابتلا (و انجام ) معصيت نمى شود, در صورتى كه احتمال وقوع در معصيت را بدهند جايز نيست , ولكن اگر آنجا نماز بخواند صحيح است (م 898.
20ـمكارم : اشكال دارد و احتياط واجب ترك آن است , و نماز خواندن در آنجا نيز اشكال دارد (م 814.
21ـ بهجت : اين مسأله در رسالهء ايشان ديده نشد.